EN
He aha te Hangarau Rōrahi Whero?
Ko te mātautau rewharewha rā, te RLT rānei e iti ana, e mahi ana mā te whakaputu i te tinana ki ngā ngaru rewharewha pāpaku. Kua hurihia ngā tāngata ki tēnei ara mo ētahi take katoa i ngā wā o muri nei. E ērā anō ka whakapono mā te āhua e āwheru ana i ngā ririhau me ngā pāpāhau psoriasis, i te wā e kitea ai ētahi ka tere ake te whakarepair o ō rātou kōpiro i muri i ngā mahi tinana. Ko te kupu 'photobiomodulation' te kupu e whakamahia ana e ngā kaipūtaiao ina haurangi ana rātou ki te mātauranga. Ko te nuinga, ko te whakapipi i ngā whakapapa ki ngā tae tika kia tīmata ai ngā tikanga whakaora ki roto i ā mātou tinana. Ko te whakaaro he ngawari noa, engari ko ngā hua e āhua whakapāhunu ana ki te mōhio o te nuinga i ngā tāngata kua whakamātau.
Ko te mea nui ka pai ai te whakamātao haere i te raihe whero ko te ara e tūhono atu ana ki ngā papanga kiri, ka whakatuwhera i ngā mahi iti nei o ngā ātua e puta ana i te tinana katoa. Ka tīmata ngā ātua ki te whakaputa i te kaha, e whai ana i te rerekētanga ki te whakatika i ngā pāpāko me te whakapai ake i te āhua o te kiri. Ko te nui ake o te kaha ā-ātua e āwhina ana kia pai ake te hauora o te kiri, ā, kua whakapai ake hoki i ngā punaha whakatika ake a te tinana. Kua whakaatu ngā whiriwhiri he mea whakamāharahara te RLT, e hāngai ana ki te whakapiki ake i te whakaputanga ATP ki roto i ngā mitochondria, ngā kōpae kaha o ngā ātua. A, no te mea ko te ATP te mea ka manawa tonu ai ngā ātua, ko te nui ake o te kaha ka whakamārama i te pāpāinga o te hauora i muri i ngā wātaka whakamātao. Mā te whakatika i ngā pāpāko iti o te kiri ki te whakapai i te tinana, he nui ngā painga puta noa i te ao mai i tēnei tikanga māmā engari whai hua.
Ko ngā rangahau e whakaatu ana ko te RLT pea ka whakakaha ake i ngā rahi o te ATP ki roto i ngā mitochondria, ngā pāpaku iti nei kei roto i ā tātou ākonga e hāngai ana ki te hāngora i te kaha. Ina whiwhi ngā ākonga i te nui ake o te kai hāngora i tēnei ara, āwhina iho i te kaha o te kiri kia pakari ake me te tere ake i ngā tikanga whakatika i ngā whatu. Me whai whakaaro hoki ka tāpiripiri ngā mātāpuna ki te whakamātau i ngā kauwhau katoa. Heoi anō, e mōhio ana te maha o ngā tohunga ki te pono o te āheinga ki te whakawhitinga hoki i ngā tikanga hauora, me te whakapai ake i te āhua ki te kaupeka hoki. Kei te tipu tonu te ārahi i te tau e puta mai ana ngā rangahau hou.
Nga Painga mo te Kiri i runga i te Rorohiko Whero
Kua whakaatuhia e ngā ako whakamātau ka āwhina te māmā o te kiriata whero i te whakaiti i ngā kiriata me ngā raina itiiti ki te āhua, mā te whakapakari ake i te whanonga kōhinu, tētahi mea e hiahiatia ana e tō mātou kiri kia pakaru, kia tū. Ko te kōhinu, ko te tīwhini matua tēnei i roto i tō tātou tinana, kei te āwhina i te kiri kia kaha, kia pōpō. Engari, kia paku ake te pakeke o tātou, kāore i te nui ake te hua o tātou anō, ka arahina hoki ki te katoa o te kiri pakaru me te kiriata e kitea ana i te wā. Ko tētahi kaupapa ako motuhake i anga atu ki ngā tāngata i whakamahi māmā whero kaua noa i te nuinga ka whai whakapai ake i te ahua o te kiri, me te whakaiti hoki i ngā kiriata. Ko te nuinga o te māmā o te kiriata whero e āwhina ai i te whakapae ki te whakaeke i ngā tohu pakeke kaua ko ngā tikanga whakauru, kaua ko te whakarewa rānei me ngā raru e hāngai ana ki te māmā.
Ko ngā rangahau e whakaatu ana ko te mātao whakapai ai i te kiri me te whakapai ake i te kaha o te kiri hoki, e mōhiotia ai hoki e te nuinga o ngā tāngata i ngā panonitanga i muri i ngā wehenga iti. I tētahi rangahau i tirotiro i te 136 tāngata i whai wāhi ki te RLT i te rite ki te whakapai ake i te rite o te kiri, i te whakapai ake hoki i ngā taumata kōraru, e whakamārama ana i te nuinga o ngā kōrero mai i ngā tāngata ka tamariki ake te āhua. Ko te mea pai rawa? Kāore he whakawhitinga rāwekenga e hiahiatia ana. Mō ētahi e hiahia ana ki te whakapai ake i te kiri kaua ko ngā tikanga nui, ko tēnei tikanga māmā e whakaputangia ai ngā putanga tūturu i te wā e kore ai ngā raru e hāungaia e ngā tikanga whakauru.
Kei te pai hoki te whakamahinga o te whakapiri ake i te kaha o te whakapiri ake (RLT) mō ngā totohu āhua. Āwhina i te whakamau i te whakapapa, i te wā e whakakaha ana i te tipu o te kiri hou, nō reira i te maha o ngā tāngata e whai paku āhua ana ka whakamātau. Ko te whakapiringa e tāwhai ana i ā mātou ngāwari ki te raru, āwhina ana i te ngāwari i ngā totohu pāpaku, me te whakatōmuri i ngā paku e puta mai ana. Kua whakapumautia e ngā rangahau mai i ngā kēmu dermitopori he tino whakapapa anō hoki te kiri me te whakakaha i te whakapapa. Arā, he iti ake ngā tāone pango me te kiri māmā ake i te mutunga. Kāore he paku whakamāharahara ka tū tonu a RLT i runga i te rōpū e hiahia ana kia wehe kia ngā totohu ake o ngā raru āhua i ngā rā o mua.
Ngā Painga o te Rorohiko Whero mō te Tinana
Ko te mātātoko rewharewha, te tīariari rānei e mōhiotia ana, e whakaratonga ana i ngā painga tūturu mō te tinana, ā, ina heke iho te rahui me te whakamāmā i te mamae. Kua whakaaturia e ngā rangahau ka mahi pai tēnei mōhio ki te awhina i ngā tāngata e whai paku mamae ana, ki te heke i ērā rānei whakapāpaku rahui, ā, ka pai ake te hauora o rātou. Ko te take o te pono o tēnei ko te ara i te rewharewha e pā ana ki roto rawa ki ō tātou kōtuku. Ka whakatū ake i ngā tikanga whakarepaira o ngā kātuitui, ā, ka awhina i ngā kātuitui kua whara kia hua haere ki te hāngai. Mō ngā tāngata e pōpō hauora ana i ngā raru roa-teroā kei te rahui te kaiwhakawā nui, ka tino rerekē ngā pānga ki te whakahaere i te mamae ia rā.
Kua rongonui te RLT i waenganui i ngā tāngata e rapu ana kia hōu hoki ngā kiko muri i te mahi tinana. He aha te take? Ka whakapakari i te rere o te toto puta noa i te tinana. Ina rere pai ake te toto, ka hōu hoki ngā kiko. Ko te tikanga, he iti ake te raru o te pānga DOMS e nui ana te totohu i muri i ngā wātaka tinana. E mōhiotia ana e tātou te āhua herekenga ina hinga ana tātou i te rā muri i te rā o ngā waewae i te whare tinana, ā, ko ngā waewae e hinga ana ki te tāmata. Ko te rere pai ake o te toto ka tuku i te hauwhero me ngā kai whakangungu tino whai hua ki ngā wāhi e hiahiatia ana e ngā kiko kua ngaro. Ka āwhina tēnei i te whakatika i ngā kiri kiko kua pakaru i te nuinga o te whakangāhau rānei te rere tere e mātua whakamahia ana i ā tātou wātaka huanui.
Kāore te RLT e āwha noa ana i ngā kōiwi kia hōu hoki muri i ngā mahi hākinakina engari ko te mōhio hoki ki te whakapai ake i ngā wā tahataha. I kitea e ngā rangahau ka taea e tēnei māmā o te rā whakatū ake i te tipu o te karatīni (cartilage) i te wā e whakamāmā i ngā tohu o te mate pukupuku me te whakapāpaku o ngā wā tahataha. Ko te aronga o tana mahi he tino māmā ina tana whakatika i ngā kōiwi kua whara kia pai ake te neke. Mō ngā tāngata e whawhai ana ki ngā raru o ngā wā tahataha, kei te whakarato te RLT i tētahi rerekē i ngā tikanga tāone pērā i ngā rongoā, rānei te whirihau. Nui ngā tāngata ka tōkina ki tēnei tikanga nā te hiahia ki te whakamāmā i te pānga me te pai ake o te neke kia kaua ki te whirihau, kia kaua hoki ki te rongoā e pērā ana i te rā.
Te Ākiaki i te Ropū Māngai Whero i te Kāinga
Kei te pai te whai hua a te whakamātao rewharewha ki te kāinga ki te kōwhiri ngā taputapu tika, me te noho tonu ki ngā wātaka whakamātao i te wā roa. Ko te rapu i tētahi taputapu pai he mea nui kia tirohia ngā mea pērā i te tae o te whakamātao, te kaha o te kiriata, me te whakamātao i te rahi o te papa e whakakī ai i te wāhi e hiahiatia ana te whakamātao. Ko te nuinga o ngā tāngata e kitea ana ko ngā taputapu rewharewha e whakaputangia ana ka tuku i ngā hua pai ake i te nuinga o te wā i runga i te roa o te rewharewha e tino whakapene ana i ngā kiriata kaha ki te kiri. Ko te ara ka tūhono ai ngā kiriata ki te papanga he mea nui hoki, nō reira kāore ngā taputapu katoa i te ōrite ki te whai hua mai i tēnei momo whakamātao.
He tautohu ngā kaiwhakamahi kia noho ia wā whakamātau mai i te 10 ki te 20 meneti te roa kia tūturu ai ngā hua. Ko te eke atu i te toru, i te whā wiki i te wiki ka pai mō te nuinga o ngā tāngata e hiahia ana kia kite i ngā panonitanga pono. Ko te noho pū ki tēnei whakaritenga ka taea e te tinana te urupare tika ki ngā whakamātautau maimoatia ai i te rā whero. Ko ngā huanga e whai mātua kaua ko te whakapai ake i te āhua o te kiri i te wā e pā atu ana, ā, ko te iti ake o ngā wāhi pāpāhua i muri i te tata ki te tīmatanga o te whakamahinga tahi. E ētahi kaiwhakamahi ka kitea e rātou ko te whirikētanga i ō rātou tikanga kia te āhua o te kiri ka urupare ka whai kiko te rerekētanga i te whai huanga i ō rātou whakaputanga moni.
Kei te whai hua te whai i ngā huanga ki te kāinga i te tika o te taputapu ki te whakapumau i te koverenga katoa o ngā wāhi maimoatia. Me noho pū ki ngā wā whakamātau tāpiri, me te whai i tētahi āhuatanga, kia kaua ngā huanga e iti noa. Ina tika ngā mea katoa, ka pā atu tēnei ki te whai huanga ake i te katoa o te maimoatanga, ā, ka noho pāpaku tonu i te wā e whakamahia ana.
Ngā Whakararu me ngā Pūnaha o te Rongoā Keroreroa
Ko te nuinga o ngā tāngata e kite ana i te whakapai ake i te rātā whakapai hau hau, ahakoa kei te ētahi tāpiri hoki e mōhiotia ana me ngā āhua e hāngai ana. Ko ētahi e kōrero ana mō te kōpura o te kiri, ina huihui kē pea i te maha o ngā wā e huihui ai, i te roa rānei o te wā kotahi. Ko te whakautu ki te RLT he rerekētia ki te kiri o te tangata, nō reira he whai hua kia mātua arotake i ngā āhua i muri mai. Ko ngā kaihanga e whakauru ana i ngā tohutohu mō te roa o ia huihuinga me te kaha e tika ana. Ko te whai i ēnei tohutohu e aukati ai i te nuinga o ngā raruraru e pā ana ki tēnei momo whakapai.
Ko ngā tāngata e whakamahi ana i ētahi rongoā rānei, e whakahaere ana i ngā raru mō te māmā ki te whakapā ana ki te kaha o te whakapā, ka hiahia pea kia kaua e whakamahi i te mātātoko whakapā whero. Ko ērā e pā ana ki ēnei tikanga, kua kitea e koutou ko te RLT ka pā ki te pai ake i te pai ake, i ētahi wā e whakaputangia ai te pāpaku. I mua i te rere atu ki tētahi kaupapa whakatika, ko te kōrero ki tētahi tākuta i mua he mea whai hua. Ka āwhina tētahi kaiwhakamātautau ki te whakatau mena he tōwā tēnei momo whakamātautau ki te āhuatanga motuhake o tētahi, ina koa kei te whakahaere kē pea i ētahi atu raruraru hauora rānei, e whakamahi ana i ngā rongoā tuhinga.
Ko te whakamahi i te mātātoko rerehua kia haumaru ki te kāinga he whai i ētahi ture takitahi e nui ana te whai pānga. Ko ngā kaihanga e mātua whakarato i ngā tohutohu pai mō ngā mea pērā i te whakauru i te raki tāwhai me te tapawhā, me te whakapoto i te roa o ia wātū. Ko te whai i ēnei tohutohu e āwhina ana kia tūhono te RLT i te nuinga o ngā painga, me te whakaiti i ngā raru pērā i te whara kiriata, te rerehua rānei. E mōhio ana te nuinga o ngā tāngata kia pai ake ngā putanga ina whai tata koe ki ngā tauā o te whakamahinga e tohua ana, kaua ko ngā āhua kino. Ko te haumaru tuatahi kia tīmata ai koe ki te whakamatau i ngā mātātoko hōu ki te kāinga.
