EN
Ētahi mea e pā ana ki te Mahi a te Rākau Whero: Te Mātauranga i muri i te Pūnaha Tūhura
Te Whakainu Kaupapa o ngā Pūtau ā-Whenua ki ngā Mitokondria
Ko te whakamātautauranga o te rātā whakapuakanga i tana hiko i te whakakaha i ngā mea e āwhina ana i roto i ngā mitokondria o ā mātou wāhanga wāhanga, e āwhina ai i te waihanga ATP - ko te kora kua rereke ai ngā wāhanga. Kei te hiahia ngā wāhanga ki tēnei mea ATP mō ā rātou mahi katoa i ia rā. Ina kōpia ngā wāhanga kiri ki ngā rōpiko rātā me te rōpiko inaianei, ka pakaru he mea hou ki roto i ngā mitokondria. Ko tēnei te kaupapa e whakaputangia ai te tikanga o te oxihirotiwhikai, ko te tikanga anō o te tinana hei waihanga hiko i te kai. Ko ngā rangahau e whakapumautia ana i te mea e mōhio ana te tangata katoa: ko ngā rongoā rātā he āwhina i te mahi me te hiko o ngā wāhanga. E ētahi whakamātau e whakaatu ana ka māmā ake te whai ATP, ka māmā ake te whai whakapai i ngā kōmanga me te pai ake i te mahi o ngā wāhanga. Ko te āhua nei ka tīmata ngā pārūrū ki te whakamahi i ēnei rātā mō te katoa mai i ngā whara kōkiri ki ngā raru kiri.
Te Tata e Tae ki roto: Wavelengths Whero vs Karāpuna
Kei te nui ake te mōhio ki te tawhiti o ngā tae rereke ka tūhono ki roto i ā tātou tinana ina hiahia ana tātou ki ngā putanga pai mai i te mātaarohia o te tae whero. Ko te tae whero e kake ana i te 1 ki te 2 mitamanoa i roto i te kiri, na reira ka pai hoki mō ngā mea e pā ana ki te mata, pērā i ngā raru kiri. Engari, ko ngā roimata e pā ana ki te irirangi e kake ana tata ki te 5 ki te 10 mitamanoa, e whai ana i te kaha ki te tātari i ngā kōiwi me ngā tōwai. Kei te whakamahara tonu ngā kairangahau me pēhea te tae tika e hāngai ana ki te wāhi e hiahiatia ana e te tinana kia whakatupurutia. Hei tauira, ko te raru o ngā kōiwi i muri i te mahi tākotoranga, e mōhio ana te nuinga o te tangata ko te irirangi e āwhina iho ana i te kake ake i roto i te tinana. Engari, ki te hiahia kē pea tētahi ki te whakapai ake i te āhua o te kiri, ko te tae whero noa ka tino pai.
Te Ahurea Kore Whakahē me te Rorohiko Pai
Kua whakawātea te mātaarangi mā te whero i te nuinga na te mea kāore he hiahia ki te whakakaha i te tinana ki raro i te mata, e whai ana i ngā rongoā hoki e mōhiotia ana he whai pungāwerewere, he pāpaku hoki. I whakaatu ngā rangahau ka taea e te nuinga o te iwi te whakamauranga i te wā i te wātā mā te whero, me te iti noa ngā kōrero mō ngā raru i te wā o te wātā, i muri rānei. Ina titiro ki te ārai i te mātaarangi mā te whero ki ngā rongoātanga e wātea ana i te wā penei, he iti noa te mōrearea. Ko te mea tino whakapāwhara i te mātaarangi mā te whero he mea ka taea e ngā paitini te whiwhi i ngā painga whakapai ake i te hauora, kāore hoki i te poka, kāore rānei i te hiahia ki te wehe atu i te mahi. Ko te mātaarangi mā te whero he whakapai mō te hunga e noho ana ki te raru mai i te raru pūtake ki te kiri, ā, ka taea hoki e rātou te whai wā mō ā rātou anō tikanga.
Nga Painga Hauora Nui o te Whakahaere Mōrau Whero
Whakamātau i te Kiriata me te Whakawātea Collagen
Kua pai te māmātia e te whakamātau i te māramatanga rewharewha kia whakarewa i te kiri, nā te nui ake o te kōhinu i te kiri ka whakapai ake i te kiri. Ko te tikanga o te mahi ko te mārama e tū ana ki raro i te mata, e whakaora ana i ngā ātete fibroblast e hanga ana i te kōhinu. Ina nui ake te kōhinu, ka kitea e ngā tāngata he māmā o te kiri me te iti ake o ngā raru e kitea ana i ō rātou kanohi āhuatanga e nui ana te nui ake mō ngā tāngata e 50 tau ki runga. Kua kitea e ngā rangahau ka whai muri i ētahi wiki noa i te wātaka tātai, ka kitea e te nuinga o ngā tāngata ngā whakapai ake i te āhua o ō rātou kiri. Ko ngā kai pakeke ina heke kaua ko te nui o ngā hua nā te mea ka iti ake te kōhinu i ā rātou tinana i te wā e pakeke ana. Ko tēnei whakapai tino āwhina i te kiri e pakeke ana kia hoki anō ki te āhua o te kiri e kaha ana, nō reira he mea nui ki te whai mōhio mō te hunga e hiahia ana kia hoki i te karu pōuri.
Whakatika Atu i ngā Kākano Kīrehe me te Whakatere Haerenga
Ko te maimoatanga mātātā whakamaui kaha ki te whakaiti i te raru o ngā kōmako me te whakahoki i te tangata ki tā rātou tikanga noa. Ko te aronga o te maimoatanga he whakapai ake i te rere o te toto ki ngā kōmako kua whara katoa, i te wā kotahi ka whawhai hoki ki te kaha o te whara, e whakarahi ai i te whakapai ake. Kua whakaputua hoki e ngā rangahau ngā pānui nei. Ko ngā kaihākinakina i whai wā maimoatanga mātātā whakamaui i mua i ngā mahi nui me ngā wā i muri ka kitea e rātou ko te wā poto ake te hokinga mai me te iti ake te whara. Anō hoki, ko ngā kaha o te maimoatanga ki te whakaiti i te whara e whakakaha ana i te wehi, nō reira ka taea e ngā tāngata e noho ana ki te raru ake te whakamāmātia. No te mea ka whai wāhi tēnei ki te whakapai ake i te wā hokinga me te whakahaere i te raru, kāore he whakamārama ka tīmata ngā kaihākinakina me ngā kaimahi hākinakina ki te whakauru i tēnei ki ō rātou tikanga inaianei.
Ngā Kaitohutohu Whakahēmatea mō ngā Mate Moeoneone
Ko te mātātoko rewharewha kua whakakaha i ngā pānga anti-inflammatory tūturu ka taea te āwhina i ngā tāngata e whawhai ana ki ngā take pumau i te wā. Ko te aronga ki te mahi ko te whakarereke i te hua o te tinana ki te whakaputa i ētahi whakapai māmā, i te wā kotahi ko te whawhai ki te kaha o te pāpaku, ko ngā take kei te noho paku nui ki ngā tikanga pērā i te mate kōpū. Ko ngā rangahau mai i ngā tāngata pūtaiao mātāpuna e whakapai ana i ēnei whakaite, e whakaatu ana i ngā paitini e whai ai i te whakamau ake i ngā tohu ina manawa tāwhaihia e rite ki te mātātoko mō ētahi wiki, marama rānei. Mō ngā tāngata e mōmō ana i te māmā ake me te whakapāhunu, maha atu kua kōrero mai i ngā rerekētanga kitea i muri i te whakamahi tata, ko te āhua nei ka nui ake te kaiwhakarato hauora e tirotiro ana kia whakauru i te mātātoko rewharewha ki ō rātou tautohetohe mō te whakahaere i ngā take hauora roa.
Whakawhanake Pūmanawa me ngā Paihere Moemoeā
Kei te kitea mai i te āhua o te pāpāho whakapa mai o te mārama whero ki te whakapai ake i te āhua me te moe pai ake e hāngai ana ki te tōpōkai ake o te tinana. Ina tīmata a tāngata ki te whiwhi i ngā wā tonu o te mārama whero, ā, ina wātea, i ngā wā pō, ka tōpōkai anō pea ā rātou tōpōkai koiora, arā, ka kitea e rātou i te wā pō kei te moe kaha ake. Ko ngā rangahau e whakaatu ana kua honohia pea ngā mārama ki te whakapai ake i ngā āhua. Kei te whakapono ngā kairangahau ko tēnei e āhua ana i te mea ka tīmata te roro ki te whakaputa i te serotonin kua whakaiti i ngā hōmona manawa pāngarau. Ko te moe pai ake me te āhua pai ka āwhina i te hauora hinengaro i te mutunga. Mō ētahi e whawhai ana ki te whakapōkai moe, ki te rereketanga o te āhua i te rā, ka tuku mai tēnei momo whakapāpātanga i tētahi ara māmā ki mua kāore hoki i te hiahia ki ngā rongoā, ki ngā tikanga uaua rānei. Ahakoa kāore i te whakaputanga mātātoko, kei te whakapōpoto ētahi ki ngā painga tūturu mai i te whakauru i ngā wātata mārama whero ki ā rātou tikanga hei whakahaere i ngā take moe me ngā rereketanga ā-hinengaro.
Pūkenga Tahi vs. Terapi Rama Whero i te Kāinga
Te Wehenga Pūkengatanga i ngā Pūmanawa Hauora
Ko ngā tāngata e hiahia ana ki ngā hua whakamutunga mai i te māta mārō haurangi me whai mōhio ki te hoko i ngā taputapu whakamaharatanga kauwhau kē atu i ngā tauira kāinga iti ake. E wātea ana ēnei taputapu mātua i ngā whare paraihe hauora me ngā klinik whakamana whai mua i te motu. Kei te whakauru i ētahi kaipu ake i ngā taputapu e wātea ana ki te hoko mā ngā kaihoko ki ā rātou kāinga. I whakaatu ngā rangahau ka hua pai ake ngā hauora i ngā horopaki klinik mai i te mea kei te tuku i ngā kiriata kaha ake ngā taputapu, ā, ka taea hoki e rātou te whai atu ki ngā wāhi motuhake i te whai ake ake. Ko te tikanga ka whakaatu ngā tākuta me ngā kaiwhakamana i ngā wā e hiahiatia ana kia tāwhaihia ngā wātaka ki te klinik ina he pikinga te āhua o te take pērā i te raru puku roa te roa o te wā, i te hiahia ki te āwhina i muri i te whāngai rānei. Ko te takotoranga o ngā mātā kaha ake me te noho tata ki ngā kaimahi kua whai mātauranga e whai ana i te rerekētanga i ēnei take.
Rīpoata Kāwawhi: Whakarite i te Mōhiohio me te Pūkenga
Mō ngā tāngata e whai ana i te mea māmā ki te whakamahi kia hea hokiātia ai, kua rongonui ngā taputapu maimoana whakaputa rewharewha kaha ki te kākano. Ka tū, e whai kāinga ana i tētahi kia kaua e haere ki ngā kēmuhi, ki ngā rūma inoi rānei, engari e mōhio ana kētia ngā kaiwhakamahi kei te iti ake ngā kaha o ēnei taputapu iti ake i ngā taputapu e whakamahia ana e ngā kaiwhakangāhau i ia rā. Ko te nuinga o ngā tāngata ka whakatau mēnā he tika kia whai i te hua iti ake kia māmā ai te wā me te moni i ngā haerenga tōraro. I ētahi whakamātautau o ngā rā o mua i whakaatu mai i te tika, ā, āwhina ana ngā taputapu neke atu ki ngā take pērā i ngā raru mātāpuna, i te raru kiri, i te raru o ngā kōpiro i muri i te mahi pīroiroi, engari ina tūhono ana ki ngā raru hauora hohonu e hiahiatia ana te kaha o te whakawhitinga, kāore he mea e tō ana ki te noho i raro i ērā ngā rātā whakaputa rewharewha hauora hōhonu e wātea ana i ngā whare whakawhitinga motuhake.
Te Whakarite Whanonga Mō Ngā Pūmau Nui
He nui te whakamātau ake i te kaha o te whakamahinga i te whero hauhautia e hiahiatia ana kia tūhono ki te whiwhi i ngā hua pai, ahakoa kei te kāinga rānei te tāngata e mahi ana, kei te klinik rānei e tere ana. Ko te nuinga o ngā tohunga e whakaae ana ko te whakaritenga me āwhina i ngā whāinga hauora. I te hoko i ngā taputapu mō te whakamahi i te kāinga, he tikanga noa ki te kaihoko e whakamātau i te rā katoa, te rite ki te rua wiki. Engari i te haere ki tētahi wāhi tohunga, ko te tikanga ko te mātātoko e whai wāhi nui ake i raro i te mātātoko o te tākuta. Ko ngā whakamātautau kua whakaatu hoki i te nuinga o te whakamahi i ngā rite ki ngā hiahia takitahi. Ko ētahi whakamātautau hou anō hoki i kitea ko te hunga i whai i ngā whakaritenga takitahi i whiwhi i ngā whakapai ake i te hunga i haere noa i te tōaitanga.
Ngā Whakaaro mō te Haumaru me te Whakapakoko Iwi
Te Whakapakoko i ngā Whakahe i te Rā UV
He nui ngā tāngata e hōhā ana i te rerekētanga i waenganui i te mātātā o te whakapuaki rewharewha me te mātātā ultraviolet. Tukuna kia mārama tēnei: he wehe katoa rātou i ngā waahanga ka whakamahia e rātou me te ārai i te kiko. Ko te mātātā UV ka whara i ngā ātete kiko i te nuinga o te wā i tana tārewa i te hanganga DNA o ngā ātete. Engari ko te mātātā rewharewha ka whakamahia i te wāhanga rewharewha, me te mātātā infrared o te kapa, ā, ko te tikanga e whakaae ana ngā tohunga he haumaru te whakamahi i te mātātā rewharewha. E ai ki a Dr. Susan Bard, tētahi tohunga whai whakaaetanga i te dermatology, "he kore rawa te mātātā e kōrero ana tātou nei i ngā pāpaku." Nō reira, kua wehe katoa te mātātā UV e āhua huna ai, e huna ai anō hoki i te kiko, kaua ko ngā mātātā rewharewha he kore rawa te raru. Me whakatika tātou i ngā whakapono hōhā e pā ana ki te mātātā rewharewha, i te mea he painga ture tana whakamahi, kāore he raru e pā ana ki te whakamahi i te mātātā UV.
Ngā Whakamutunga me ngā Ture Whakamahi
Ko te mātai aronui e whiti whakamāmā ana i te nuinga, engari kei ētahi take kaore i te tūtohu. Ko ngā wāhine e pīroiroi ana me te katoa e whakamahi pūtirotiro ana e whakapāngia ai te kiri me te kanohi, me whakakaha pea i te mātai, te whakauru rānei ki te tōaitanga tuatahi. Ko te nuinga o ngā tohunga e tūtohu ana kia tango katoa ngā kiriata i mua i te tīmatanga, i te mea ka whakapāngia te whakauru ake o te arona. Ko te hunga e āhua pāpaku ana me āki ai te kaiwhakawā i mua i te whakamatau i ngā mea hōu. Ko te whiwhi i ngā tohutohu ā-whānui he mea whai hua nā te mea ka rerekē ngā tāpihana o te tinana. Ko te whai i ngā ture haumaru taketake ina whakamahia ana te mātai aronui he rerekē i te āhua o te mahi kaore e whakaputangia ai te tāngata ki te mōrearea.
Te Mana Whakahaere Mo Te Wā E Roa
Ko ngā rangahau e whakaatu ana ko te maimoatanga rewharewha kākāriki he haumaru mō te whakamahi roa, e whakapāwhara ana i te ngākau o ngā tāngata e hiahiatia ana i te rōnaki. Kua tirohia e tētahi rōpū rangahau ngā take ka pakaru mai i te whakamahi i tēnei maimoatanga i runga i ngā marama, i ngā tau anō hoki, kāore rātou i kitea he raru nui i te whakawhitinga tonu. Ka taea e koe te tango i a Dr. David Meredith ki te Pokapū Hauora o Very Well, e toa ana ia ka taea e ngā tāngata te whiwhi painga mai i ngā wā maimoatanga tatau kaua ko te whirinakitanga ki ngā kōwhiringa. Heoi anō, he tino uaua ki te kōrero, he toa mātua te whakamahi i te tākuta i te wā i te wā kia kitea me pēhea te haere a ngā mea. Āwhina ana ngā manakitanga tōaitanga i te whaimana kia pai tonu te maimoatanga i te wā e mau ai te haumaru i te tikanga.
Te Tūrangi o te Rongoā Kura Whero i roto i te Hauora Pūtaiao
Te Whakauru ki ngā Tikanga o te Rongoā Matū
Kei te tīmata ngā kaiwhakamahi rongoā hāngai ki te kawemai i te mātātoko rewharewha ki ō rātou whare hauora hei wāhanga tētahi ara whānui ake ki te tūmatanui. Ko te mātātoko e mahi ana ki te rōpuna, e whakakaha ana i ngā tikanga whakatika ake tūturu e āwhina ana ki te whawhai i ngā take pōhara, rongoa pāpaku, me ngā raru maha o te kiri. Kei te whakakotahi ētahi tōkupu i ngā wātā rewharewha ki ētahi atu rongoā kōwhirihau, pērā i ngā pūāhua tākiri me ngā whakaritenga kai āwhina, i ā rātou kitea eke kūtai ai ngā putanga mai o tēnei kōkiri. Arā, ko tētahi tangata e noho ana ki te rongoa pāpaku roa o raro - ko te tāpiri i te mātātoko rewharewha ki ngā wātā hui hui e āwhina ana i te wā whakaputanga o rātou e āhua kitea ana. Ahakoa kāore i te whakatika mātātoko, ko tēnei tōpito e whai tira ana ka āwhina i ngā mōhio ki te whiriwhiri i ngā whiringa ā-whāinga e pai ake ana i ngā tikanga kotahi-te-āhua-e-tino-āwhina i ngā tautohenga noa.
Rangahau Hīkohure mō ngā Whakamahi Pūoro
Kei te āki ai ngā kaipūtaiao ki te āhua o te whakamātau ki te māmā whakamātao hei whakatika i ngā raru maha o te hinengaro, e tuku ana i ētahi whakatau tūmatanui mō ngā raihana pai ake mō te hauora hinengaro ki te āpiti. I whakaatu te tīmatanga o ngā whakamātau i ētahi hua tino pai, me te whai hauora ake i ngā kaha whakamahara me te tere ake i te hokinga mai i ngā whara ki te upoko. Ko ngā raraunui tuatahi e totohu mai ana ki te māmā whakamātao e āwhina ai pea i te hauora ki te āwhina i te totohu ake me te iti ake o te pāpā ki ngā wāhi kiriata hinengaro. Me te nui ake o ngā kaipūtaiao e hāngai ana ki tēnei rohe, ka taea e tātou te whakapāpaku ake i ngā whakamātau e whakapumano ai, e here ai rānei i ēnei whakamātau tuatahi. Ko te mea e whakapapa ai i tēnei ko te mea mēnā ka tū kē ēnei whakamātau, ka taea e rātou te aronga ki ngā tikanga whakatika tino rerekē mō ngā tāngata e whawhai ana ki ngā raru me ngā whara katoa o te hinengaro.
Te Tiakina Whakatipuranga i roto i te Rōpū Hauora
Ko te whakamātao rewharewha kākāriki kei te nui ake te rongonui ki te ao hauora nā te mea ka tūhono mai ki te whenua. Ina titiro ki ngā rongoā o mua, ko te rewharewha kākāriki te tāone e kore e whara i te taiao nui rawa atu ka haere ki te paku hiko. Kei te kitea e te tangata kua pai ake tā rātou hauora kaore hoki i te nui te utu, ā, ko te take i hui atu ai ngā klinikia kia whakarato i ēnei rongoā inaianei. Ko ngā kaiwhakamātao mirimiri me ētahi atu kaiwhakahaere hauora kei te timata ki te kite i ēnei anō hoki, ā, ko te take i āwhina ai i ngā whare mirimiri kia whakapakoko ai i ngā wātata rewharewha kākāriki ki ō rātou rārangi kaupapa. Ko te mea e kitea ana e tātou kei konei ko te hinengaro whānui tēnei - he pai ake ngā putanga kaore i te whakapokapoka i te whenua. Ko te pea ko te take ka kitea ai te rewharewha kākāriki kia kaha ake te tū i ngā wā katoa mai i ngā whare whakatere i te yoga ki ngā niho rānei o ngā rānehi.
